Khi học chương trình hán ngữ trên Duolingo, tôi đã gặp một lỗi như sau:
Khác với Tiếng Anh, trong Tiếng Trung tên các ngày trong tuần không dùng tên riêng như Monday, Tuesday, mà dùng số thứ tự tương tự như trong Tiếng Việt.
Nhưng có một khác biệt: câu 今天星期六。- được dịch ra Tiếng Việt là “Hôm nay thứ bảy”, trong khi số thứ dùng trong câu là “六” - lại là số 6??
Thì ra người Trung Quốc dùng “星期一” (Ngày thứ nhất) ****để gọi cái mà người Việt Nam gọi là “Thứ hai”, tương tự “星期二” (Ngày thứ hai) được dùng để gọi “Thứ ba” trong Tiếng Việt. Cứ thế "星期五” (Ngày thứ năm) nghĩa là “Thứ sáu” và “星期六” (Ngày thứ sáu) nghĩa là “Thứ bảy”
Vấn đề trên làm dấy lên một câu hỏi khác: Tại sao ở Việt Nam người ta lại gọi ngày “Đầu Tuần” là “Thứ hai” mà không phải là “Thứ Nhất”?
Sau một hồi lục lọi tìm hiểu, thì nguyên nhân là như sau:
Từ giữa thế kỷ 17, các giáo sĩ người Bồ Đào Nha đã tới Việt Nam, mang theo tôn giáo, ngôn ngữ, công nghệ và văn hóa châu âu, trong đó có việc đặt tên các ngày trong tuần. Trước đó, người Việt cổ cũng có khái niệm “Tuần” là đơn vị chia nhỏ hơn của Tháng. Theo đó một tháng có 3 tuần gồm ”上旬” - thượng tuần (Từ ngày mùng 1 đến ngày mùng 10), “中旬” - trung tuần (Từ ngày 11 đến ngày 20) và “下旬” - hạ tuần (Từ ngày 21 đến ngày 30). Các giáo sĩ Kitô giáo khi truyền đạo đồng thời cũng phổ biến tới giáo dân của mình cách chia mới: Một tháng chia thành 4 đơn vị nhỏ mỗi đơn vị có 7 ngày, về sau vì người Việt đã có sẵn từ “Tuần” là đơn vị nhỏ hơn của Tháng rồi nên thống nhất dùng từ “Tuần” để gọi đơn vị này luôn. Cứ mỗi bảy ngày thì giáo sĩ lại làm lễ một lần nên chu kỳ bảy ngày đó gọi là một “tuần lễ”, sắp xếp theo thứ tự như sau:
| Thứ tự | Tiếng Bồ Đào Nha | Ý nghĩa | Tiếng Việt |
|---|---|---|---|
| 1 | Domingo | Ngày của Chúa | Chủ nhật/ Chúa nhật |
| 2 | Segunda-feira | Ngày lễ thứ nhì | Thứ Hai |
| 3 | Terça-feira | Ngày lễ thứ ba | Thứ Ba |
| 4 | Quarta-feira | Ngày lễ thứ tư | Thứ Tư |
| 5 | Quinta-feira | Ngày lễ thứ năm | Thứ Năm |
| 6 | Sexta-feira | Ngày lễ thứ sáu | Thứ Sáu |
| 7 | Sábado | Ngày nghỉ (để phụng lễ) | Thứ Bảy |
*Nguồn: https://vi.wikipedia.org/wiki/Tuần
Do cách sắp xếp này, ngày Chủ nhật là ngày đầu tuần nên ngày “thứ hai” trong Tiếng Việt chính xác nó nằm ở vị trí thứ 2. Sau này khi tiêu chuẩn ISO 8601 năm 1988 được công bố và ban hành rộng rãi quy định ngày Thứ hai là ngày đầu tuần, người Việt không sửa lại tên “Thứ hai” vì nó đã được sử dụng quá lâu trước đó rồi, thành ra “Thứ hai” lúc này được đặt ở vị trí “Thứ nhất” trong tuần.